آشنایی با برخی از وسایل آزمایشگاهی

آشنایی با برخی از وسایل آزمایشگاهی 

لوله آزمایش: برای مشاهده واکنش ها وتشکیل رسوب وهمچنین حرارت دادن مایعات ومحلول ها مورد استفاده قرار می گیرد.

 2- جا لوله ای : برای قرار دادن لوله های آزمایش به کار می رود.

3- لوله شوی(برس): برای استفاده برس را داخل لوله نموده وبچرخانید تا لوله تمیز شود . دقت کنید فلز سر لوله شوی بیرون نباشد تا لوله نشکند. چنانچه با آب وپودر ظرفشویی تمیز نشد می توان از اسید نیتریک غلیظ استفاده کرد.

4- بشر: در اندازه های متفاوت بوده وبرای حرارت دادن- تبخیر وصاف کردن به کار می رود. وبه اندازه های حجمی متفاوت موجوداست.

5- بالن: به دو شکل ته گرد وته صاف وجود داشته وبرای تقطیر و جوشاندن مایعات به کار می رود.

6- ارلن مایر: ظرف مخروطی شکلی است که برای جوشاندن محلول ها و همچنین تیتراسیون مورد استفاده قرار می گیرد.

7- کروزه ( بوته چینی): برای سوزاندن و یا ذوب کردن اجسام به کار می رود.

8- بالن ژوژه: برای تهیه محلول با غلظت معین به کار می رود.مقدار لازم ازماده برای غلظت مورد نظر را داخل آن ریخته و سپس حلال را به تدریج افزوده وتکان می دهیم تا سطح محلول به خط نشان برسد.

9- گیره فلزی یا چوبی (Clamp) : برای گرفتن لوله آزمایش و ظروف داغ ( مثل کروزه ) به کار می رود.

10- استوانه مدرج(مزور): برای برداشتن مقدار معین مایع به کار می رود. برای خواندن درجات مزور ویا هر ظرف مدرج دیگر باید آن را بر روی سطح افقی قرار داد وبه طور عمودی به درجات نگاه کرد. برای مایعات ترکننده باید درجه مربوطه به قسمت فرورفتگی مایع خوانده شود. ترتیب درجه بندی استوانه مدرج برعکس بورت و پیپت است.

11- بورت: برای برداشتن مقداری از مایع ( در عمل تیتراسیون ) مورد استفاده قرار می گیرد.

12- کاغذ صافی : برای صاف کردن یک مایع از اجسام مختلفی از قبیل پارچه – پشم – پنبه نسوز و کاغذ صافی استفاده می شود.در آزمایشگاه معمولا کاغذ صافی مورد استفاده قرار می گیرد.

13- پیست ( آبفشان ) : ظرف محتوی آب مقطر است که برای شستشو رسوب ها و اضافه کردن آب مقطر به کار می رود.

14- قیف ( Funnel ) : نوع معمولی آن شیشه ای ولی قیف پلاستیکی نیز وجود دارد . از قیف برای جدا کردن رسوبات ( به کمک کاغذ صافی ) و انتقال مایعات می توان استفاده کرد. بعضی از انواع قیف ها که شیر دارند برای جدا کردن مایعات مخلوط نشدنی مورد استفاده قرار می گیرند. ( قیف جدا کننده )

15- قطره چکان ( Dropper) : لوله شیشه ای است که نوک آن باریک شده و در انتهای آن لاستیکی قرار دارد. هنگام استفاده لاستیک را فشار دهید تا قطره چکان پر شود و با فشار مجدد لاستیک ، قطره قطره محلول خارج می شود.

16- پنس فلزی ( Clip) : برای برداشتن اجسامی که نباید آن ها را با دست برداشت از پنس فلزی استفاده می کنند. مانند فلزات داغ و یا جمع آوری ذرات فلز مانند سدیم و جابجا کردن وزنه های ترازو به کار می رود.

17- ارلن مایر (Flask) : ظروف مخروطی شکلی هستند که برای جوشاندن محلول ها و یا در آزمایشات سنجش حجمی به کار می رود . ( در زیر بورت )

18- مثلث نسوز : آن را روی حلقه یا سه پایه قرار می دهند و سپس کروزه را روی آن قرار می دهند.

19- سه پایه فلزی (Tripod) : که می توان چراغ را زیر آن قرار داد و توری را روی آن گذاشت.

0- کروزه یا بوته ( Crucible) : که از چینی یا فلز درست شده که برای ذوب کردن اجسام یا سوزاندن آن ها در کوره به کار می رود.

21- کپسول چینی : برای تبخیر و خشک کردن محلول ها به کار می رود.

22- ها ون( Mortar) : که ممکن است چینی یا شیشه ای باشد برای ساییدن و مخلوط کردن ( اجسام خمیری ) از آن استفاده می شود. برای نرم کردن اجسام سخت ابتدا آن ها را توسط چکش باید خرد کرد .ضمنا دسته هاون را به طور عمودی به جسم نزنید بلکه با ملایمت عمل ساییدن را انجام دهید.

23- شیشه ساعت (Watch glass) : که برای تبخیر فوری مصرف دارد . ضمنا آن را روی دهانه بشر یا کپسول چینی می گذارند تا بخارات به خارج منتشر نشود.

4- حمام آب یا بن ماری : از این اسباب برای حرارت دادن توسط آب گرم استفاده می شود.

25- سانتریفوژ : که در اثر چرخش باعث جدا شدن رسوب ها از محلول ها می شود.

26- چوب پنبه سوراخ کن : چند میله فلزی تو خالی است که در داخل هم قرار دارند ، برای استفاده به هر قطر که لازم باشد میله را روی چوب پنبه قرار دهید و میله عمودی را با دست بچرخانید تکه های چوب پنبه داخل لوله را با دیگری جدا کنید.

27- دماسنج : درجات دماسنج ها معمولا بر حسب فارنهایت یا سانتیگراد ( سلسیوس) تنظیم شده است و در هر حالت ممکن است جیوه ای و یا الکلی باشد . میزان دقت دماسنج به درجه بندی آن بستگی دارد. به طوری که هر چه فاصله بین درجات بیشتر باشد خطای کمتری در خواندن خواهیم داشت.

28- دسیکاتور : در قسمت پایین آن جسم جاذب الرطوبه ای وجود دارد که هوای داخل را خشک می نماید کروزه های داغ را داخل آن آن قرار داده تا سرد شوند.

29- پیپت : به دو صورت مدرج و حبابدار وجود دارد . از آن برای برداشتن حجم معینی از مایع استفاده می شود .در پیپت مدرج ، صفر در بالا و ماکزیمم حجم آن در پایین نوشته شده و مقدار دلخواه از مایع را می توان با آن برداشت.

۳۰- قیف جداکنندهSeparating funnel                       

این قیف مجهز به یک شیر است که برای جدا کردن مایعات با جرم حجمی متفاوت بکار می رود .

۳۱- توری نسوزWire Gauze

وسیله ای مشبک فلزیی که قسمت وسط آن روکشی نسوز دارد و مانند مثلث نسوز روی سه پایه قرار گرفته تا حرارت مستقیم به آنها نرسد و حرارت پخش شود.

۳۲- چراغ گازی(چراغ بونزن)Bunsen burner

چراغ گازی آزمایشگاهی است در این چراغ یک گاز سوختی متان یا بوتان با هوا مخلوط شده و می سوزد به یاد مخترع آن بونزن (شیمیدان آلمانی )نامگذاری شده است

۳۳- چراغ الکلیAlcohol burner

چراغ کار آزمایشگاه است با حرارت کمتر و معمولا در نبود چراغ بونزن استفاده می شود.

۴- سپاتول،قاشقک،کاردکSpatula

وسیله ای است چینی یا فلزی ،مانند قاشق (با دو سر )که برای برداشتن مواد جامد از ظرفی وانتقال آن به ظرف دیگر کاربرد دارد. 

۵- همزن(آژیتاتور)Glass stirrer

شکل بعضی ازوسایل آزمایشگاهی

بالن ته گرد	بالن ته صاف	آبفشان(پیست)	ارلن مایر	ارلن تصفیه و قیف بوخنر
استوانه مدرج (مزور)	انواع سرد کننده (مبرد)	پیپت مدرج	پیپت حبابدار	بورت
قیف جدا کننده	بالن سه دهانه	چراغ بونزن	رابط سه راهی (رابط تقطیر)	قیف بوخنر
شیشه ساعت	ظرف تبخیر	بوته چینی		کاردک (اسپاتول)

                                    قیف ساده                  بالن حجمی(بالن ژوژه)                            بشر

میله بهمزن؛ میله شیشه ای تو پر که برای مخلوط کردن محلولها ویکنواخت کردن گرمای یک محل وریخت مخلوطی روی کاغذ صافی به کار می رود. ۳۶- پووارپیپت: از پووار برای مکش استفاده می شود اما در صورتی که مواد سمی باشند قبل از استفاده از پووار باید از سالم بودن آن اطمینان حاصل کنیم و آن را با آب امتحان کنیم .